historia ochrony przeciwpożarowej
historia straży pożarnej
dawny sprzęt techniki pożarniczej
Platforma edukacji w zakresie ochrony ruchomych zabytków techniki pożarniczej i opieki nad tymi zabytkami.
NA SKRÓTY
O PORTALU
Pod koniec XIX i na początku XX w. Polska nadal znajdowała się pod zaborami. Pomimo dużego zróżnicowania kulturowego i przymusu funkcjonowania w organizmach trzech zaborczych państw, w społeczności polskiej na powrót ożywały tradycje Polski oświeconej. Lęk przed wynarodowieniem wyartykułował realne przygotowanie do życia, piękna, prawdy, godności, sprawiedliwości i przynależności narodowej.
Danuta Janakiewicz-Oleksy
Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach
Dużą rolę w przełamywaniu barier edukacyjno – wychowawczych, które miały również na celu złamać wszelkie różnice etniczno – narodowościowe, społeczne i gospodarcze odegrały powstające w tym czasie polskie stowarzyszenia strażackie. Pionierskie postawy strażaków, a w szczególności ich etyczność, bezinteresowność i żarliwość wzbudzały zaufanie społeczne. Do procesu organizowania i konsolidowania tej grupy zawodowej mogły włączyć się wszystkie warstwy społeczne.
Na portalu Historypoż na podstronie Zajawka Poż, mieliście okazję drodzy czytelnicy zapoznać się z Ludwikiem Gajewskim – powstańcem ze Lwowa. W tym artykule, również kontynuuję ten temat. Przeczytajcie proszę tekst z 1934 roku autorstwa Piotra Żelasko, który opisuje rolę niepodległościową strażaków z Mielca.
„W czasach zaborczych, jeszcze przed zorganizowaniem Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Mielcu na gruncie miasta Mielca i powiatu ideę niepodległości Ojczyzny i walki czynnej o jej wyzwolenie – pielęgnowało i krzewiło Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej. Na zewnątrz wobec władz austriackich występowało jako towarzystwo humanitarne, wewnątrz zaś jako na wskroś towarzystwo patriotyczne. Odbywały się ćwiczenia na sposób wojskowy – odczyty, przedstawienia amatorskie itp. imprezy dostosowane były zawsze do historii narodu polskiego i do idei jego wyzwolenia z niewoli. Za używanie w towarzystwie wyrazów o naleciałościach niemieckich były nakładane na członków nawet kary. W straży służyło kilku powstańców z roku 1863, którzy młodszych kolegów na wspólnych pogadankach uświadamiali o bohaterstwie powstańców i celu tego powstania. Największe zasługi na polu krzewienia idei niepodległości Ojczyzny i jej wyzwolenia z niewoli, ponieśli w tych czasach ówcześni naczelnicy straży jak śp. Aureliusz Fiutowski, Tomasz Woźniak, dr Józef Jezierski, dr Stanisław Nowaczyński i wielu innych. Śmiało można twierdzić, że Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej w Mielcu również w pewnej cząstce przyczyniło się do wychowania w duchu niepodległościowym”. [1]
Wymieniony w artykule Aureliusz Fiutowski pełnił funkcję naczelnika straży w latach 1881-1885. W Encyklopedii Miasta Mielca, przy jego nazwisku przeczytałam takie słowa: „Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości z okazji świąt państwowych ubierał mundur powstańczy z odznaczeniami i w czasie tradycyjnego pochodu z kościoła św. Mateusza do pomnika Wolności wychodził przed dom i salutował przechodzącym, co tworzyło (według naocznych świadków) podniosłą atmosferę wśród uczestników uroczystości”. [2]
Przypisy i literatura:
[1] Piotr Żelasko – Ochotnicza Straż Pożarna w Mielcu, jako czynnik propagujący ideę niepodległości Ojczyzny i walki czynnej o jej wyzwolenie. Historia ruchu niepodległościowego na terenie miasta Mielca oraz kronika Związku Strzeleckiego oddziału im. płk Lisa – Kuli w Mielcu, nakł. Z.S im. oddziału im. płk Lisa – Kuli, Mielec 1934. W zasobach Federacji Bibliotek Cyfrowych.
[2] Encyklopedia Miasta Mielca http://encyklopedia.mielec.pl/litera-f.html
Obrazy w galerii:
1. Ochotnicza Straż Pożarna w Mielcu przełom XIX i XX w. . Zdjęcie w zbiorach i upublicznione na portalu społecznościowym FB przez Muzeum Historii Fotografii „Jadernówka”.
2. Aureliusz Fiutowski - domena publiczna – Internet.
3. Maksymilian Gierymski: „Wymarsz powstańców ze wsi w 1863 roku”. Domena publiczna.
Redakcja Historypoż poszukuje informacji na temat zakładowej straży pożarnej nieistniejącej już Elektrowni I w Jaworznie na Górnym Śląsku.
Copyright 2022. HISTORYPOŻ&MUZEOPOŻ. Wszelkie prawa zastrzeżone.